Het is vandaag 250 jaar geleden dat Jane Austen werd geboren in Steventon, Hampshire. De winter van 1775 was zo extreem koud dat het tot het voorjaar zou duren voordat ze in de kerk van Steventon gedoopt zou worden. Niemand had kunnen vermoeden hoeveel invloed de kleine Jenny zou hebben op de Engelse literatuur in het algemeen, de 20ste-eeuwse populaire cultuur en het (lees)geluk van mensen wereldwijd.

Janes 250ste verjaardag is dit jaar al flink gevierd in zowel Engeland als andere plekken in de wereld. Ook in Nederland en België hebben we een aantal heel mooie activiteiten gehad. En het is nog niet voorbij, kijk in de agenda voor de laatste activiteiten van dit jaar.

When Winchester Races

We werden onlangs benaderd door dichter Leo van Zanen, die speciaal voor dit jubileumjaar een vertaling maakte van het laatste gedicht dat Jane Austen schreef, When Winchester Races. Ze schreef dit komische gedicht op 15 juli 1875, 2 dagen voor haar dood. Het was die dag St Swithin’s Day. De heilige Swithin was een 9de-eeuwse bisschop en is patroonheilige van Winchester. Er wordt gezegd dat als het op St Swithin’s Day regent, het 40 dagen en nachten blijft regenen.

Op deze speciale dag delen we graag de vertaling én het origineel. Met veel dank aan Leo van Zanen.

WINCHESTER RENNEN

In Winchester had men vergeten te bidden

toen een baan daar voor wedrennen in werd gewijd.

Men vroeg geen verlof van de heilige Swithin.

En William van Wykeham had blijkbaar geen tijd.         

Ze stelden een dag vast, de dames en heren.

Ze kwamen bijeen, het was stralend mooi weer;

Daar zaten ze dan, in hun prachtigste kleren.

Van onheil of tegenspoed wist men niet meer.

De heilige sprong, op de hoogte van alles,

in ene keer zo uit zijn crypt op het dak

van het oude paleis (dat sinds lang in verval is),

waarop hij gebelgd tot de menigte sprak:

“Rebelse bevolking, verdorven Ventanen,

u denkt dat begraven ook zeggen wil: dood.

Hier ben ik, om u nog op tijd te vermanen.

Wie zondigt zal lijden.” Waarop hij besloot:

“Zie af van uw platte, luidruchtige kuren

op het prachtige veld, aan uw stadsrand gelegen –

Doe het niet, want u zult uw pleziertjes bezuren.

Begin met een race – ik zal volgen met regen.

U moet toch mijn krachten in juli wel kennen.

De macht van een heilige blijft onbegrensd.

Zelfs als u de datum verplaatst van de rennen –

mijn vloek over Venta is dat het dán plenst.”

When Winchester Races

When Winchester races first took their beginning 

It is said the good people forgot their old Saint 

Not applying at all for the leave of Saint Swithin 

And that William of Wykeham’s approval was faint. 

The races however were fixed and determined 

The company came and the Weather was charming 

The Lords and the Ladies were satine’d and ermined 

And nobody saw any future alarming. –  

But when the old Saint was informed of these doings 

He made but one Spring from his Shrine to the Roof 

Of the Palace which now lies so sadly in ruins 

And then he addressed them all standing aloof. 

‘Oh! Subjects rebellious! Oh Venta depraved 

When once we are buried you think we are gone 

But behold me immortal! By vice you’re enslaved 

You have sinned and must suffer, then farther he said 

These races and revels and dissolute measures 

With which you’re debasing a neighboring Plain 

Let them stand – You shall meet with your curse in your pleasures 

Set off for your course, I’ll pursue with my rain. 

Ye cannot but know my command o’er July 

Henceforward I’ll triumph in shewing my powers 

Shift your race as you will it shall never be dry 

The curse upon Venta is July in showers.